Erik Gerritsen over de Zorgambassade

De Zorgambassade wordt gesteund door veel partners. In aanloop naar de lancering worden ze aan het woord gelaten. Waarom is Erik Gerritsen, secretaris-generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, enthousiast over dit nieuwe initiatief?

Wat is uw beeld van het Nederlandse Zorgstelsel?

‘Dat is tweeledig. We hebben een van de beste zorgstelsels van de wereld. Tegelijkertijd kan er ook nog zoveel beter, zeker als we maximaal gebruik maken van alle moderne technologieën. Het valt eigenlijk niet uit te leggen dat heel veel patiënten voor een 5 minutengesprek vrij moeten nemen, in de file moeten staan en in de wachtkamer moeten wachten, terwijl in 95% van de gevallen dit ook gewoon via beeldbellen kan worden afgedaan. Dus echt tweeledig: heel trots, maar als je er een tijdje in rond loopt, dan zie je: waarom doen we dit nog zo, want dit is toch eigenlijk niet meer van deze tijd? Er worden grote kansen op kwaliteitsverbetering gemist.’

Als u naar de toekomst kijkt, wat ziet u dan als de grootste problemen?

‘Er kan nog zoveel beter, maar we moeten ook deze beweging maken. We leven veel langer, dat is natuurlijk weer een groot succes. En we leven ook veel langer met steeds meer chronische gebreken. Dat is één.

De arbeidsmarkt verkrapt. Het aantal mensen om mantelzorg te verlenen neemt af. Dan tekent zich ook wel een horrorscenario af. We zullen ons eruit moeten innoveren. En dat is een combinatie tussen echt grootschalig herontwerpen van de manier waarop we dingen doen. Over de domeinen heen. En dat mede mogelijk gemaakt door al die mooie technologieën van tegenwoordig.

Een mooi voorbeeld is het Beatrix-ziekenhuis in Winterswijk, waarin die schaarse gespecialiseerde wondverpleegkundige in het ziekenhuis de thuiszorg-medewerkers via een smart glass coacht. Zodat de ingewikkelde wondzorg thuis geleverd kan worden aan die 91- jarige weduwe. Een combinatie van kwaliteitsverbetering en het maximaal benutten van de productiviteit van die schaarse medewerkers.’

Hoe ziet u dat eventuele verbeteringen zullen ontstaan? Welke initiatieven vindt u goed/belangrijk?

‘Ik ga vaak naar het buitenland om mij te laten inspireren. Maar eigenlijk al deze voorbeelden van innovaties, kom je in Nederland al tegen. Noem mij een voorbeeld en we doen het al en ook op veel plekken. Het probleem is niet de visie.

Technologie is het probleem niet. Want dat is al ergens in Nederland op meerdere plekken geïmplementeerd met bewezen succes, dus ook dat is het probleem niet. Het probleem is opschalen en implementatie. We hebben voldoende proeftuinen waaruit blijkt dat dit soort dingen allemaal werken.

Maar het is allemaal nog te veel in de marges van het stelsel en we vinden het heel lastig om het op te schalen. Omdat je daar dan echt aan de fundamenten schudt. Dus dan is de grootste uitdaging dat we al die mooie voorbeelden die we in Nederland al hebben gewoon zorgen dat dat het nieuwe norm wordt in heel Nederland.’

Hoe ziet u de samenwerking tussen verschillende partijen in het zorglandschap?

‘Ja, die kan dus nog veel beter, maar samenwerking is het moeilijkste wat er is, vooral over de domeinen heen. Iedereen is er wel voor, maar wel op de manier dat ze er geen last van hebben. Het goede nieuws is dat het kan. Dus laten we vooral kijken wat we kunnen doen: het is een kwestie van je nek uit durven steken, leiderschap tonen, om hulp durven vragen en verantwoordelijkheid nemen voor zaken waar je niet automatisch verantwoordelijk voor bent.”

Wat vindt u van de opzet van de Zorgambassade? En wat maakt het anders dan andere initiatieven?

‘Je moet altijd op zoek naar positieve energie, want daar begint het toch. Nou, zo kwam de Zorgambassade ook op ons pad. Dit was zo'n voorbeeld van een aantal jonge mensen met een mooi idee: om specifiek aan de zorgvraagstukken te werken waar ik het net ook over had. Heel concreet en operationeel: een denk- én vooral doe-tank.’

Wat ziet u als gewenst resultaat van een jaargang zorgambassade?

‘Dat je ook echt kan zeggen na één jaar: we zijn niet te lang blijven hangen in visies en beschouwingen, maar we zijn vrij snel overgegaan tot implementatie. En we hebben, ergens in Nederland, een heel mooi initiatief echt een stap verder geholpen.’

Wat hoopt u in de deelnemers te vinden?

‘Mensen die gaan voor deze uitdaging. En het is het moeilijkste wat er is hoor. Want het is het makkelijkste om lekker in visiegesprekken te blijven hangen en verkenningen en rapporten met adviezen en aanbevelingen en dan zeggen toedeledokie. Dus het is het moeilijkste wat er is. Maar het is wel de toekomst.’